Hem fethin yıldönümü hem de üstad Necip Fazıl Kısakürek’in vefatının 40. sene-i devriyesi münasebetiyle yazdığım yazılara bugün de devam ediyorum. Fethin anlamı üzerinde yoğunlaşacağım…
FATİH SULTAN VE NECİP FAZIL: İKİ ÖNCÜ HAKİKAT MEDENİYETİ YOLCUSU
“Eğer İstanbul fethedilmeseydi ve Osmanlı güçlenerek tarih sahnesine çıkmasaydı, İslâm medeniyeti sanki yok olmanın eşiğine gelmek üzere gibiydi.”
Bu tespit, bizden birine değil, Batılı bir tarih felsefecisine, Arnold Toynbee’ye ait.
Osmanlı’nın İstanbul’u fethinin, yaşadığımız birinci medeniyet buhranının aşılması sürecinde oynadığı tarihî rolün, hem İslâm tarihinde, hem Avrupa tarihinde, hem de insanlık tarihindeki sonuçlarını -dışarıdan bir gözle- belki de bizden daha iyi farkedebilmiş bir tarih felsefecisi, Toynbee.
Aynı şekilde, üstad Necip Fazıl’ın, bu ülkenin aydınlarının İslâm’la yeniden muhkem bir ilişki kurmalarında oynadığı o kilit rolün de henüz farkında değiliz.
Oysa, İslâm medeniyetinin tarihten silinmek üzere olduğu bir zaman diliminde, birinci büyük medeniyet krizini bütün iliklerimize kadar yaşadığımız bir yokoluş mevsiminde İslâm medeniyetini yeniden dirilten ve ayağa kaldıran İstanbul’un fatihi Fatih Sultan Mehmed ile, birincisinden daha şiddetli bir krizin, müslümanlar olarak tarihte ilk defa yaşadığımız bir fetret döneminin eşiğine sürüklendiğimiz ikinci büyük medeniyet buhranının İslâm’ın tarihin yapılmasında kilit rol oynayan aktörlerden biri olarak tarihten çekilmesine yol açan, bizim yokolmanın eşiğine gelmemize neden olan ve tam bin yıl boyunca insanlığın ufku ve umudu olmuş “Anadolu kıtası”nı tastamam bir ruhsuzluklar ülkesine, bir “çorak ülke”ye dönüştürülen Türkiye”nin hilkat garibelerini andıran aydınları arasında “Büyük Doğu” gibi bir medeniyet kıvılcımının fitilini ateşleyen, bize ruh üfleyen, gönüllerimizin ve zihinlerimizin fatihi / dirilticisi Necip Fazıl’ın kişilikleri ve “eylem”leri arasında bugüne kadar gözardı ettiğimiz çok büyük, “kışkırtıcı”, zihin açıcı paralellikler var.
Hâl böyleyken, İstanbul’un fethinin sadece lokalize törenlerle, üstad Necip Fazıl’ın vefatınınsa yalnızca bir iki etkinlikle hatırlanması, oldukça acı verici ve düşündürücüdür.
FETİH, VAREDİŞ YOLCULUĞU; İŞGAL, YOKEDİŞ “ÇAPULCULUĞU”
Sanki bu unutkanlığımız, zihin ve hafıza kaybımız yetmiyormuş gibi bir de tersi dönmüş ahmak birilerinin fethi işgal ile özdeşleştirme sığlığı ve soysuzluğu sergilemeleri karşısında insanın nutku kesiliyor gerçekten. O yüzden Fatih Sultan Mehmed ile üstad Necip Fazıl’ın “fetih”leri ve “fatihlik”leri meselesine geçmeden önce fetih ile işgalin neden esas itibariyle aslâ birbiriyle alakâsı bile olmayan iki farklı eylem biçimi olduğunu gösterme mecburiyeti hissediyorum.
Moğolların Doğu’da terör havası estirdikleri, Avrupalı haydutların ve barbarların ise Amerika ve Afrika kıtasındaki medeniyetlerin kökünü kazımakla iştigal ettikleri bir zaman diliminde Osmanlı’nın gönülleri fetheden medeniyet atılımı, pagan uygarlıklarla vahiy medeniyetleri arasındaki farkı çok iyi gözler önüne seren bir hâdisedir.
Fethi, işgal ile özdeşleştirmeye kalkışmak sadece tersi dönmüş ahmaklara özgü bir pergelini şaşırmışlık hâli ve göstergesidir: Tersi dönmüş ahmakların, fethi, kefer-i fecere’nin işgaliyle, sömürgecilikleriyle karıştıracak kadar kafaları işgal, zihinleri de iğdiş edilmiş olabilir...