Az sayılamayacak bir süredir sosyal medyada ve internet ortamında herhangi bir köşe yazısı paylaşmıyordum. Tam “bu yaz başlayayım” diye düşünmüştüm ki Kassâm Tugayları Askeri Sözcüsü Ebû Ubeyde’nin 18 Temmuz 2025 tarihli açıklaması üzerine yapılmış bazı yorumlar dikkatimi çekti. Uzun bir aradan sonra ilk yazım bu konuyla başlasın istedim. Öncelikle şu husus belirtmek gerekir: Gazze hadisesi İslam dünyasının “fiilî durumu” ile ilgili müşahhas verilerin daha iyi anlaşılması için ümmete büyük bir fırsat sunmuştur. İslam ümmeti bu olayın birden bastırmasının ardından içinde bulunduğu ‘fiilî durum’u daha iyi kavrama yönünde fikrî ve amelî adımlar silsilesi oluşturabilir. Ama üzülerek belirtelim ki her konu, ‘önceki oluşturulmuş algıların baskısı altında’ doğru anlaşılamama riski taşımaktadır. Doğrularla yanlışların karıştırıldığı “algı iklimlendirmesi” yaşıyoruz ki “doğru olanın” ipinin ucunu yakalayabilmek çok zor hale gelmiştir. Gerçekte olan biteni anlamak için işin başında sağlam bir metod ortaya koymamız gerekmektedir. Bu konuda en önemli adım da bize sunulan tüm “bilgi ve algıyı” sürekli sorgulama ve bu özelliğimiz sürekli canlı tutma hassasiyetimizdir.
Önce olmuşu ve olanı doğru anlamamız gerekiyor. Dünyada 200 civarında ulus devlet var. İslam İş birliği Teşkilatı’na bağlı 57 ülke var. Birleşmiş Milletler Teşkilatı, NATO ve tüm uluslararası kuruluşlar “ulus devlet” konsepti üzerine kuruludur. Ulus devletlerden herhangi birinin “uluslar üstü bir bakış açısı” ve değerler bütünü ile davranması fiili olarak mümkün olamamaktadır. 57 İslam ülkesinde bulunan vatandaşlar da yaşadıkları ülkelerin resmî yetkilerinin dışında, onlarla iş birliği yapmadan “bağımsız” inisiyatif almaları ve aldıkları inisiyatifi yürütmeleri fiilî olarak mümkün değildir. Bu durum, İslam ümmetinin yüzde doksanının, içinde yaşadığı ülkenin dış politikaları ile uyum içinde olduğu ya da öyle olmak zorunda olduğu sonucunu doğuruyor. Bu ülkelerde yaşayan Müslüman nüfus farklı ya da aykırı bir davranış sergilediği zaman kendilerinin, içinde yaşadıkları devletle sıkıntı yaşamaları söz konusudur. Müslüman devletlerin olağan üstü durumlarda müdahale edip insani krizlere son verecek, soykırımları önleyecek, asayişi ve barışı sağlayacak hareket kabiliyeti bulunan “müşterek kara ordusu” bulunmamaktadır. Bu durum, İslam dünyasında ortaya çıkan tüm insani krizlerde ve soykırım teşebbüslerinde ulus devlet inisiyatifinin dışında bağımsız kuruluşlarla bir hareket stratejisi oluşturabilme kabiliyetini sınırlandırmaktadır. Beyler lütfen gerçekçi olalım! Türkiye’nin tüm insanî yardım kuruluşları bile Gazze’de bir şey yapacaksa Türkiye Cumhuriyeti devleti ile “iş birliği” içinde hareket etmek zorundadır. Eğer ortaya elle tutulur bir şeyin çıkmamasından yakınıyorsanız bürokrasi merdiveni içinde olabildiğince yukarıya ulaşmaya çalışıp “iş büsbütün ciddiye bindi, bir şeyler yapmazsak hesabını veremeyeceğiz” diyerek baskı oluşturmanız ve yukarıyı zorlamanız gerekmektedir.
Ebu Ubeyde’nin açıklaması sonrasında İslam Alimleri Birliği adına videolu bir açıklama yapıldı. Bu açıklama, Gazze’ye gıda sevkiyatı konusunda halkı müslüman olan hükümetlere ciddi bir uyarıdır. Açıklamada hükümetlere “ya sınırları açın, savaşmak isteyen müslümanlar gitsin orada savaşsın, bunu yapamıyorsanız gıda sevkiyatına engel olmayın” mesajı veriliyor. Dikkat edilirse kimse, halkı müslüman olan hükümetlerden Gazze’ye kara ordusu sevk etmelerini istemiyor. Sadece gıda sevkiyatının hep açık olmasını, sürmesi isteniyor. Bu tutum, İslam dünyasının gerçeklerini gören ve desteklenmesi gereken bir tutumdur.
Yazımın sonuna yaklaşırken şunu belirtmek isterim: Ebu Ubeyde’nin son mesajını iyi okumaya ve anlamaya çalışalım. Bu mesajda kimse kusura bakmasın da bizim entelektüellerimizdeki ümitsizlik tonu bulunmamaktadır. Tam tersine bu mesaj, “soykırımcı, kitapsız ordunun” büyük zayiatlar verdiği ve direnişin her engele rağmen devam ettiğini bildirmek gibi ümmeti sevindirici mesajlar taşımaktadır. Bizim münevverlerimiz arasında hem müşahhas bir şey yapmayan hem de ümmete toptan yüklenenler bulunmaktadır. Bu tutumları, İslam ümmetinin “öğrenilmiş çaresizlik” içinde olduğu tezine dayalı ‘küresel algı mühendisliği’ne hizmet etmektedir. Bununla birlikte İslam Alimleri Birliği’nin son açıklaması, yaşadığımız dünyanın gerçeklerini gören ve pratik çözüm isteyen bir açıklama olması yönünden isabetli ve ümit vericidir. Açıklamada da belirtildiği gibi halkı müslüman olan hükümetler, Gazze’ye “kesintisiz gıda ve ilaç sevkiyatı konusunda” temsil ettikleri halkların istekleri doğrultusunda yardım yapmak zorundadırlar. Hiçbir şey yapmazlarsa bile doğrudan ya da dolaylı “engelleyici tutum” içinde olmamaya mecburdurlar.
Netice itibariyle Ebu Ubeyde’nin son mesajından ben ümidi, ilahi desteği ve direnişin devamını okudum. 3 milyon izleme oranına sahip konuşmanın orijinal linkini de veriyorum. İslam Alimleri Birliği’nin açıklamasını da destekliyorum. Selam, muhabbet ve dualarımla…
Ebu Ubeyde’nin son mesajının linki: https://www.youtube.com/watch?v=Yk0qKvePf3w