Siyasal Siyonizm’in Doğuşu
MAKALE
Paylaş
13.12.2025 15:50
1.219 okunma
Süleyman Kocabaş

1

Osmanlı Devletinin Şam vilayetine bağlı, merkezi Kudüs olan Yahudilerin “Rab” ları tarafından kendilerine “Vaat Edilmiş Topraklar” olarak gördükleri (Tevrat, Tekvin Kitabı, bap 13)   Filistin ilçesinde bağımsız bir Yahudi Devleti kurmayı  kendisine “milli emel” edinmiş Siyonizm, 19. asrın ortalarında Avrupa’da doğdu.

M. S. 132’de  Filistin’deki  krallıkları   Roma İmparatorluğu tarafından yıkılarak buradan  sürülen Yahudiler, bu sürgünlerinin ardından Filistin’i hiç bir zaman unutmamışlar, kutsal günleri cumartesi günlerinde  Sabbat ayinlerini, buraya yenide dönüş özlemlerini, “Kurtuluş  için ilahi Mesih beklemek” ten olarak  hep şu duayı ederek  bitirmişlerdir:  “Gelecek yıl Kudüs’te buluşalım”. (Rıchart Allen, Imperıalism and Nationalism in the Fertile Crescent, Oxfort University Press, London, 1956, s. 189)

19. asrın ortalarına gelince, “Mesihçi Siyonizm” in “Siyasal Siyonizm” e dönüştüğü  görüldü. Buna sebep, 1789 Fransız  İhtilalinin  19. asrı “Milliyetçilik Asrı” yapması yanında, bunun etkisinde yoğun olarak kendisini gösteren Avrupa milli devletleri  nezdinde  ortaya çıkan  “ülkelerde safi ırkçılık” cereyanları  Yahudileri de “katliamlar ve göce zorlamaları” yla   hedefine  alması  olmuştu. Bu cümleden olarak 1880’li yıllarda  Rusya’da “Pogromlar” ın  (Yahudi katliamları) yanında,  Fransa’da 1895’de yaşanan “Dreyfüs Olayı” sonucu (Alfret Dreyfus isimli Fransız ordusunda görevli Yahudi subayın, Fransız askeri sırlarını  Almanlara vermesi iddiasıyla ortaya çıkan Yahudi  aleyhtarı gösteriler)  Yahudiler aleyhine  Paris’te büyük bir miting düzenlenmişti.

Siyonizm’in doğuşunu etkileyen bu  iki sebebin  yanında,  Osmanlı İmparatorluğunun  Hıristiyan tebaası Yunanlılar, Sırplar, Romenler, Karadağlılar’ın da  Mesih beklemeden teşkilatlanarak bağımsız devletlerini kurmaları, Yahudilere de örnek olarak,  “kurtuluşları” için onları da teşkilatlarını kurmaya sevk etmiş, buna “Siyonistlerin Balkan Milliyetçiliğinden  etkilenmeleri” denmişti.

İlk Vatan Bölücü Siyonist Cemiyetin Kuruluşu 

Bu anlattıklarımızın  etkisinde,   “Mesihçi Siyonizm” i “Siyasal Siyonizm”e  dönüştürmenin     en önemli “kırılma noktası” nı veya “ilk kuruluşu” nun, yazımız açısından, “Osmanlı İmparatorluğunu bölmeye yönelik yeni  bir vatan bölücü cereyan” olarak ortaya çıkması,  1884’de Rusya’nın Odesa şehrinde Yahudi tıp doktoru  Leo Pinsker tarafından kurulan  “Siyon  Âşıkları Cemiyeti “ (Lovers of Zion)      oldu. Bunun kurulmasını, Rusya’nın “iç dinamikleri” nden  olarak,  radikal ve ırkçı Panslavizm Rus Milliyetçi cereyanının  1881’de Rusya’da  başlattığı  “Pogromlar” (Yahudi Katliamları) tetikledi. “Yahudilerin kurtuluşu” için denilerek Siyasal Siyonizm idealine sahip Pinsker, başkanı olduğu kuruluşunun  ilk kongresini  kuruluş yılı 1884’de  Polonya’nın Kattowitz şehrinde 36 delegenin katılımıyla  yaptı. Bu kongreden, Yahudilerin  “Milli yurdumuz” dedikleri  Filistin’e göçlerle geri dönüp burada ilk hamlede, “Osmanlı Devleti veya bir başka Büyük Devletin himayesinde” denilerek  “özerk bir Yahudi yönetimi” kurulması kararı çıktı. (Walter Laquer, A History of Zionism, Holt, Rohehart and  Winston, New York, 1972, s. 77)     

Kongrenin aldığı kararların “icra komitesi” başkanlığına seçilen Pinsker, bütün        Avrupa’yı gezerek  Yahudi zenginleriyle  görüşmek suretiyle, onlardan, Rusya’da katliamları maruz  Yahudilerin Filistin’e göçü için “finansman yardımı” istedi. Bu uğurda  en büyük kazancı, Avrupa  ve  İngiltere’nin “en zengin Yahudisi” denilen Baron Edmunt de Rothschld’in desteğini alması oldu. (Solomon Grayzel, A History of the  Jews From the Bablonian Exile  to the  Present, A Monder Books, New York and Toronto, 1968, s. 576)

1884’ü müteakip Rothschld’in  para desteğiyle Rusya’dan Filistin’e yoğun Yahudi göçleri başladı. İşte Sultan Abdülhamit, tam bu sırada, “Siyonist Yahudi bölücülüğü” nü Osmanlı Devleti’ni  bölmeye yönelik yeni bir  “vatan bölücü” cereyan olarak görmesi sonucu, Filistin’e biz dizi  “Yahudi  Göç  Yasakları Kararları” çıkarmaya başladı.  Yahudiler, bu kararları “delmek için” denilerek Avrupa’da Almaya, Fransa gibi   devletlerin “tabiiyetine  girmek- vatandaşı olmak” suretiyle göçlerini devam ettirmeye başlayınca  Abdülhamit,  bunlara da ayrı bir yasak kararları  çıkardı. (Lewin Evans, The Germany Road to the East,  William Heinemann,    London, 1966, s. 102)

Leo Pinsker’in “Siyonizm Aktivitesi”, Avrupa’nın zengin Yahudilerinden  göçler için “para dilenmek” ten ibaret “sınırlı” kaldı.

“Siyasal Siyonizm”i bütün Yahudilerin  ve dünyanın gündemine sokarak siyasallaştıran  ve “adres” veren, Viyana’lı  hukukçu ve gazeteci  Theodor Herlz oldu. Pinsker ile ilişkilendirmesini yapan Siyonist Yahudi    Achad Ha-am, şunları yazar: “Söyleyebilirim  ki, Pinsker Siyasal Siyonizm’in icatçısı, Herlz  ise, havarisidir.  Pinsker yeni bir tertip getirdi. Herzl ise, onu pratiğe aktırdı.”(Achad Ha-am, Ten Essays on Zionism and Judeizm, George and Sons Ltd, London, 1922, s. 88)

Büyük Boyutlu Aktivist  Vatan Bölücü  Cemiyet   Olarak “Dünya Siyonist Teşkilatı” nın Kuruluşu

Leo Pinsker’in Siyonist faaliyetlerinin sınırlı kalışını  Theodor Herzl deldi. Kendisi de  Rusya’daki Pogromlar ve Avrupa’daki diğer Anti-Semitist (Yahudi Aleyhtarlığı)  yapılanmalardan etkilenerek  1897 ’de Viyana’da “Dünya Siyonist Teşkilatı” nı kurdu.

Teşkilat, ilk kongresini, 17 ülkeden 240 delegenin katılımıyla   29 Ağustos 1897’de İsviçre’nin Basel şehrinde yaptı. Kongreden adına   “Basel Programı” denilen program  çıktı. Buna göre, “Vaat Edilmiş Toprak”  Filistin’in “Yahudi Milli Yurdu” haline  getirilmesi kararlaştırılmış, Yahudilerin  buraya göçü teşvik edilerek,  nüfusunun  tamamına  yakını Araplardan ibaret “Yahudisiz Filistin” de Osmanlı yönetiminde önce “muhtar, otonom veya özerk”  bir yönetim  yapılandırılmasının   ardından, Osmanlı’dan ayrılan diğer ayrılıkçı unsurlar örneklerinde  olduğu gibi, fırsatı bulunursa bu özerk  yönetimin bağımsızlığa dönüştürülmesi şeklinde  Dünya Siyonist Teşkilatı Başkanı Theodor Herzl’in  “Bağımsız İsrail Devletini kurmak” milli emeli kendisini göstermişti.

Dünya Siyonist Teşkilatı Başkanı Herzl, I. Kongre ve “Basel Programı” nı  değerlendirirken o derece ileri gitmişti ki,  Birleşmiş  Milletler Teşkilatı’nın  kararıyla 1947’de  kurulacak İsrail Devleti’nin kuruluşunu,  daha erkeden tậ 29 Ağustos  1897’de  Basel’de ilan etmiş, bir çeşit   “sürgünde veya soyut  devlet kurmak” tan  olan bunu   hatırlarında şöyle dile getirmişti: “Basel’de ben Yahudi Devletini kurdum. Eğer bunu yüksek sesle söylersem bana bütün  dünya  güler. Fakat, beş sene içinde veya elli sene sonra (projeksiyon tahmininin  isabet derecesine  bakınız ki, 1897’den elli sene sonra 1947’de İsrail Devleti,ş Birleşmiş Milletler  Teşkilatı’nın kararıyla   kurulacaktır) garantili olarak herkes böyle bilecektir. Bir devletin kurulması,  o devleti kurmak isteyen kimselerin  iradeleri dahilindedir.  Evet,  sadece isteyen bir kimse bile kuvvetli bir ferttir (Devlet benim: Louis XIV). Toprak sadece maddeden ibarettir. Devlet,  bir toprağa sahip olsa bile, yine de mücerret bir mefhumdur.  Kilise Devleti vardır, toprağının bulunmaması bir şey ifade etmez. (1850’li yıllarda  İtalyan Birliği kurulurken Kilise Devleti Vatikan’ın varlığına da  son verilmiş, Fransa’ya kaçan Papa, burada “soyut devlet” olarak varlığını ilan etmiş, bugünkü Vatikan Papa Devleti, Roma’nın bir mahallesinde sınırlı olarak  ancak 1929’da  İtalyan Devlet Başkanı  Mussolini  tarafından resmen kurulmuştu) aksi takdirde Papa’nın  saltanatı bahis konusu olamazdı.  Basel’de işte ben  bu soyut yapılanmayı   yarattım.  Delegeleri  tedricen (yavaş yavaş)  bu devlet moduna  hazırlardım ve onlara kendilerinin  bir ‘millet meclisi” olduklarını hissettirdim” (Theodor Herzl,  The Complete Diaries of Theodor Herzl, Volume II, London, 1960, s. 581)        

Devam Edecek......

Yorum Ekle
Adınız :
Başlık :
Yorumunuz :

Dikkat! Suç teşkiledecek, yasadışı, tehditkar, rahatsız edici, hakaret ve küfür içeren, aşağılayıcı, küçük düşürücü, kaba, müstehcen, ahlaka aykırı, kişilik haklarına zarar verici ya da benzeri niteliklerde içeriklerden doğan her türlü mali, hukuki, cezai, idari sorumluluk içeriği gönderen Üye/Üyeler’e aittir.

sanalbasin.com üyesidir

ANA HABER GAZETE
www.anahaberyorum.com
İşin Doğrusu Burada...
İLETİŞİM BİLGİLERİMİZ
BAĞLANTILAR
KISAYOLLAR
anahaberyorum@hotmail.com
0312 230 56 17
0312 230 56 18
Strazburg Caddesi No:44/10 Sıhhiye/Çankaya/ANKARA
Anadolu Eğitim Kültür ve Bilim Vakfı
Anadolu Ay Yayınları
Ayizi Dergisi
Aliya İzzetbegoviç'i
Tanıma ve Tanıtma Etkinlikleri
Ana Sayfa
Yazarlarımız
İletişim
Künye
Web TV
Fotoğraf Galerisi
© 2022    www.anahaberyorum.com          Tasarım ve Programlama: Dr.Murat Kaya