Tarım ve Orman Bakanlığı ile Sıfır Atık Vakfı işbirliğinde, "Gıda ve Su İsrafını Önlemek-Geleceği Sahiplenmek" temasıyla İstanbul'da düzenlenen "Yüksek Düzeyli Tarım Bakanları Paneli", Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'ın eşi Emine Erdoğan'ın katılımıyla gerçekleştirildi.
-
Emine Erdoğan: Sıfır atığın insanlığı kurtaran en güçlü formül olduğunu anlatmalıyız
Gıda ve su israfına karşı küresel işbirliğinin güçlendirilmesi ve sürdürülebilir tarım politikalarına yön verilmesinin amaçlandığı etkinlikte konuşan Bakan Yumaklı, "Gıda ve Su İsrafını Önlemek-Geleceği Sahiplenmek" temasının sadece israfa karşı bir duyarlılık çağrısı değil, insanlığın geleceğini sahiplenme iradesinin ifadesi olduğunu söyledi.
Bu önemli toplantıya, medeniyetlerin buluşma noktası, barışın ve paylaşımın simgesi olan İstanbul'un ev sahipliği yapıyor olmasının ayrıca anlamlı olduğunu dile getiren Yumaklı, tarih boyunca ticaretin, kültürün ve inancın kesiştiği şehrin bugün de doğanın, suyun ve gıdanın korunması için ortak bilincin merkezi haline geldiğini ifade etti.
Bakan Yumaklı, İstanbul'un, geçmişle geleceği buluşturan bu toplantıya evrensel bir mesaj kattığını belirterek, "O da şudur, 'İsrafı önlemek, insanlığa hizmet etmektir." diye konuştu.
"Türkiye, uluslararası düzeyde de gıda israfının azaltılması alanında öncü ülkelerden"
Bakan Yumaklı, bir yanda çöpten yiyecek toplayan çocukların olduğu Gazze ve açlıkla sınanan coğrafyalar ve toplumlar varken, diğer yanda lüks sofraların, israfın ve hatta obezitenin sağlık sorunu haline geldiği ülkeler bulunduğuna işaret etti.
Yumaklı, "Kültürümüzde gıdanın değeri çok büyüktür. Peygamber Efendimiz, 'Bir lokma ekmeğin kıymetini biliniz.' buyurmuştur. Bu anlayış, israfı önlemenin sadece ekonomik bir gereklilik değil, ahlaki bir sorumluluk olduğunu bize hatırlatır. Bugün iklim krizinin, kuraklığın ve diğer hususların baskısı altında, her damlanın, her lokmanın değeri anbean artıyor." ifadesini kullandı.
Türkiye'nin uzun yıllardır kararlı bir şekilde bu bilincin öncülüğünü yaptığını dile getiren Yumaklı, 2008 yılında başlatılan "Ekmek İsrafını Önleme Kampanyası" ile gıda israfının yalnızca ekonomik değil, aynı zamanda sosyal ve çevresel bir sorun olduğuna dikkati çektiklerini, 2015'te G20 Dönem Başkanlığı'nda "Sürdürülebilir Gıda Sistemleri Kapsamında Gıda Kayıpları ve İsrafının Azaltılması" temasını gündeme taşıdıklarını, bu çabaların sonucunda BM Gıda ve Tarım Örgütü (FAO) Sekreterliği tarafından Roma'da "Gıda Kaybı ve İsrafının Ölçülmesi ve Azaltılması Teknik Platformu"nun kurulduğunu anlattı.
Yumaklı, Emine Erdoğan'ın himayelerinde yürüttükleri "Gıdanı Koru-Sofrana Sahip Çık" kampanyasının 7'den 70'e toplumsal farkındalığı artırdığını ve milyonlarca vatandaşa ulaştığını söyledi.
FAO işbirliğiyle yürüttükleri kampanyanın uluslararası alanda ödüle layık görüldüğünü anımsatan Yumaklı, "Türkiye, artık sadece kendi içinde değil, uluslararası düzeyde de gıda kaybı ve israfının azaltılması alanında öncü ülkelerden biri olmakta." dedi.
"Su fakiri ülke konumuna düşme riskiyle karşı karşıyayız"
Tarım ve Orman Bakanı Yumaklı, iklim değişikliğinin etkisiyle su kaynaklarının her geçen gün azaldığını ve suya erişimin gittikçe zorlaştığını belirterek şöyle devam etti:
"Bunun yanında, israf edilen her bir kilogram gıdanın üretimi için harcanan litrelerce su, dünya genelinde yaşanan su kıtlığını derinleştiriyor. Türkiye olarak 'su stresi altındaki ülkeler' arasındayız. Önlemler almak ve bunun etkisini önümüzdeki yıllarda çok daha yıkıcı bir şekilde görmemek için çalışmalarımıza devam ediyoruz. Bu konuda 2023 yılında Saygıdeğer Emine Erdoğan Hanımefendi'nin himayelerinde Su Verimliliği Seferberliği'ni başlattık. Ancak çok kısa süre sonra maalesef çok yıkıcı bir depremle karşı karşıya kaldı ülkemiz. Son çeyrekten itibaren bütün faaliyetlerimize kaldığımız yerden devam ettik."
Yumaklı, "Suda sıfır kayıp" ilkesiyle yürütülen bu seferberliğin yalnızca bir kampanya olmadığını, bir zihniyet dönüşümü olduğunu dile getirerek şu değerlendirmede bulundu:
"Su israfı, sadece bir musluğu açık bırakmamaktan ibaret değildir. Üretimde, tarımda, sanayide ve bireysel kullanmada bireysel dönüşümü ifade etmeye çalışıyoruz. Evlerde gri su sistemlerinin kullanılması, sanayide geri dönüşüm ve kazanım teknolojilerinin uygulanması, tarımda basınçlı ve damla sulama sistemlerinin uygulanması Suda Sıfır Kayıp hedefine ulaşmak için son derece önemli metotlar."
"Her damlanın hesabını yapan bir toplum bilinci oluşturmayı hedefliyoruz"
Bakan Yumaklı, su israfını azaltmak ve su kaybını önlemeye dönük ek tedbirlere ilişkin, suya göre ürün planlaması, kuraklığa dayanıklı bitki türlerinin yaygınlaştırılması, erken uyarı sistemleri ve uydu tabanlı izleme, veri temelli sulama planları gibi yenilikçi uygulamaların hayata geçirilmesi gerektiğini söyledi.
"Havza Bazlı Su Yönetimi" anlayışıyla suyu kaynağından denize kadar bir bütün olarak ele aldıklarını dile getiren Yumaklı, her bölgenin su kapasitesine uygun ürün desenleri belirlediklerini, kurak havzalarda su dostu ürünleri teşvik ettiklerini dile getirdi.
Yumaklı, "Ayrıca bütün bunların ötesinde bir hedefimiz var, her damlanın hesabını yapan bir toplum bilinci oluşturmak." ifadesini kullandı.
"Bu panelde konuşulacaklar, tüm dünyaya küresel bir çağrı niteliği taşıyacak"
Tarım ve Orman Bakanı Yumaklı, Türkiye olarak artık tarımsal üretimde arz-talep dengesi, su kıtlığı riski ve iklim etkilerini aynı anda değerlendirdiklerini belirterek şunları söyledi:
"Yakın dönemde başlatılan Yakınsama Girişimi ile yol haritasında belirlenen hedefleri iklim eylemleriyle bütünleştirerek somut adımlara dönüştürmeyi amaçlıyoruz. Bu girişim, gıda sistemleri dönüşümü ile iklim eylemini tek bir çerçevede ele alan bütüncül yaklaşımıyla, hem ulusal politikaya hem de uluslararası işbirliklerimize önemli katkıda bulunmaktadır. Türkiye, bu süreçte elde ettiği deneyimleri bölgesel ve küresel düzeyde paylaşarak, gıda sistemlerinin daha dayanıklı, kapsayıcı ve iklim dostu hale gelmesine katkı sağlamaya kararlıdır."
Yumaklı, İstanbul'un sadece coğrafi olarak doğu ile batıyı değil, aynı zamanda bilgiyle eylemi, vizyonla kararlılığı birleştiren bir merkez olduğunu dile getirerek, "Bugün burada, bu panelde konuşulacak olanlar, buradan tüm dünyaya küresel bir çağrı niteliği taşıyacaktır. Bu noktada, Sıfır Atık Vakfı Onursal Başkanı Saygıdeğer Emine Erdoğan Hanımefendi'nin öncülüğünde yürütülen Sıfır Atık Hareketi'nin, sadece Türkiye'de değil dünyada da önemli bir dönüşüm başlattığını ifade etmek istiyorum." diye konuştu.
"İsrafla mücadelede herkesin yapabileceği bir şey vardır"
Bakan Yumaklı, bu panelin, sıfır atık felsefesinin en önemli iki unsuru olan "gıda ve suyun korunması" konularını bütüncül bir yaklaşımla ele alarak, dünya için yol gösterici bir sonuç ortaya koyacağını ifade etti.
"Geleceği Sahiplenmek" ifadesinin sloganik olmadığını, herkese düşen tarihi bir görev olduğunu dile getiren Yumaklı, "Her birey, her üretici, her tüketici bu zincirin bir halkasıdır. İsrafla mücadelede herkesin yapabileceği bir şey mutlaka vardır. Amacımız çöp depolarını değil, insanları besleyen bir dünya inşa etmektir. Bizim için israfla mücadele yalnızca ekonomik bir tercih değil, inancımızın ve değerlerimizin bir yansımasıdır." dedi.